Biểu đồ Xương cá/biểu đồ nhân quả - Fishbone diagram or Ishikawa

1. Biểu đồ Xương cá là gì?

Biểu đồ Xương cá được thiết kế để nhận biết những mối quan hệ nguyên nhân và kết quả. Nó thực hiện điều này bằng việc hướng dẫn bạn thông qua một loạt các bước theo một cách có hệ thống để nhận biết những nguyên nhân thực tế hoặc tiềm ẩn mà có thể tạo ra một kết quả (đó có thể là một vấn đề khó khăn hoặc một cơ hội cải tiến). Nó cũng được biết đến như là Biểu đồ Ishikawa, là người đã nghĩ ra mô hình này.

Các bước sau đây được dùng để tạo nên một Biểu đồ Xương cá:

Biểu đồ

Những nguyên nhân của vấn đề nay đã được nhận biết rõ ràng và những kế hoạch có thể được lên như là để làm cách nào phòng tránh những vấn đề hoặc cải thiện những mối quan hệ tích cực.

 “Chuyên gia” giỏi nhất về nguyên nhân gốc rễ của vấn đề thông thường lại là những người gần vấn đề nhất. Đảm bảo rằng họ được tham gia vào sự phát triển biểu đồ cũng như trong giải pháp. Điều này sẽ làm tăng sự chấp nhận thay đổi.

1. Tại sao Biểu đồ Xương cá có ý nghĩa?

Biểu đồ Xương cá là một bước phát triển của “cách tiếp cận người cứu hỏa nhìn và chữa”. Nó mang tính hệ thống, trong đó nó cho phép quá trình tư duy phản ánh chân thực và logic những sự kiện trong thực tế. Nó cũng đưa ra cách thức khám phá tất cả mọi góc độ của một vấn đề và bỏ qua bất kỳ một quan điểm cá nhân nào sang một bên.

2. Biểu đồ Xương cá hỗ trợ như thế nào?

Một Biểu đồ Xương cá sẽ trình bày cho bạn những nguyên nhân của vấn đề và những lý do tại sao bạn không cải tiến như bạn nên làm.

Biểu đồ Xương cá cho phép bạn nghiên cứu những nguyên nhân, quyết định những nguyên nhân nào bạn có thể kiểm soát và những cái nào bạn không thể. Dựa vào đó bạn có thể kiểm soát, sau đó bạn có thể bắt đầu phát triển các chương trình cải tiến với những mục tiêu cụ thể trong đầu. Nó cho phép bạn đi tới gốc rễ của vấn đề chứ không phải triệu chứng.

3. Biểu đồ Xương cá được áp dụng ở đâu?

Biểu đồ Xương cá được áp dụng trong mọi tình huống nơi có thể có nhiều nguyên nhân của một vấn đề, thông thường là một tình huống trong đời thực.

4. Khi nào Biểu đồ Xương cá có ý nghĩa?

Nó có ích khi bạn có một vấn đề bị gây ra bởi nhiều yếu tố khác nhau, hoặc nơi mà những mối quan hệ phức tạp đôi khi có thể che giấu đi nguồn gốc. Nó đặt biệt có ích trong việc đảm bảo tránh mắc lại những lỗi đã xảy ra. Biểu đồ Xương cá sẽ giúp bạn vẽ ra một cách có hệ thống những yếu tố (nguyên nhân) này.

5. Biểu đồ Xương cá đem lại lợi ích cho ai?

Biểu đồ Xương cá là một công cụ hiệu quả, nó giúp bạn giải quyết các vấn đê, không phải truyền đạt những biện pháp đo lường tạm thời gây tốn thời gian, tiền bạc và tài nguyên môi trường. Về cơ bản thì toàn bộ cơ quan, tổ chức sẽ có lợi từ việc phân tích chính xác một vấn đề. 
Trích: nguồn vpc.org.vn